फडणवीस गडचिरोलीचे तर अजित पवार पुण्यासह बीडचे पालकमंत्री, शिंदेकडे मुंबई-ठाणे

राज्यातील नव्या सरकारमधील जिल्ह्यांच्या पालकमंत्र्यांची यादी अखेर जाहीर करण्यात आली आहे. यात प्रामुख्याने मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी गडचिरोलीची जबाबदारी स्वतःकडं ठेवली आहे.

उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांच्याकडं पुण्यासह सध्या चर्चेत असलेल्या बीडच्या पालकमंत्रीपदाची जबाबदारी देण्यात आली आहे. तर एकनाथ शिंदे यांच्याकडं मुंबई शहरासह ठाण्याच्या पालकमंत्रीपदाची जबाबदारी देण्यात आली आहे.

पालकमंत्रिपदावरून महायुतीतल्या तिन्ही मुख्य पक्षांमध्ये रस्सीखेच सुरू असल्याचं दिसून आलं होतं. आपल्यालाच पालकमंत्रिपद मिळावं म्हणून शर्यत आणि त्यातून मग मतभेद असं नाट्यही पाहायला मिळालं.

42 मंत्र्यांपैकी 34 मंत्र्यांनाच पालकमंत्री पद मिळाली आहेत. यामध्ये धनंजय मुंडे, भरत गोगावले, योगेश कदम आणि ईतर मंत्र्यांना एकाही जिल्ह्याचं पालकमंत्रिपद नाही.

पुण्याच्या पालकमंत्रिपदावर उपमुख्यमंत्री अजित पवार आणि मंत्री चंद्रकांत पाटील यांच्यात रस्सीखेच पाहायला मिळत होती. मात्र, ते अजित पवारांकडं गेलं.

रायगड जिल्ह्याच्या पालकमंत्रिपदावर मंत्री भरत गोगावले आणि अदिती तटकरे यांच्यात रस्सीखेच होती. त्यात आदिती तटकरे यांना पालकमंत्रिपद देण्यात आलं

बीडमध्ये धनंजय मुंडे की पंकजा मुंडे पालकमंत्री होणार याकडं सर्वांचंच लक्ष लागलं होतं. मात्र दोघांचाही पत्ता कट होऊन अजित पवारांकडे बीडच्या पालकमंत्री पदाची जबाबदारी देण्यात आली.

छत्रपती संभाजीनगरमध्ये संजय शिरसाट की अतुल सावे यापैकी कोणाच्या गळ्यात पालकमंत्री पदाची माळ पडणार अशी चर्चा होती. त्यात छत्रपती संभाजीनगरचं पालकमंत्री पद संजय शिरसाट यांना मिळालं आहे. तर सावे यांना नांदेडचं पालकमंत्रिपद देण्यात आलं.

मुंबईच्या पालकमंत्रिपदावरुन शिवसेना आणि भाजपमध्ये स्पर्धा पाहायला मिळत होती. कारण आगामी काळात मुंबई महापालिका निवडणुका होणार आहेत. त्यात मुंबई शहराचे पालकमंत्रिपद हे एकनाथ शिंदे यांना दिले गेले.

तर मुंबई उपनगराचे पालकमंत्रिपद हे आशिष शेलार आणि मंगल प्रभात लोढा यांना देण्यात आले

राज्य सरकारमधील मंत्र्यांकडे एखाद्या जिल्ह्याचं पालकमंत्रिपद दिलं जातं. नावातच ‘पालक’ शब्द असलेल्या या मंत्रिपदाची जबाबदारीही त्यातून बरीचशी स्पष्ट होते.

एखाद्या विशिष्ट जिल्ह्याचं जणू पालकत्वच या मंत्र्याकडे असते. मग त्या जिल्ह्यातील नैसर्गिक आपत्ती असो किंवा कुठलीही योजना असो किंवा लोकोपयोगी कोणतेही काम असो, किंवा अगदी शासकीय समारंभ असोत, पालकमंत्री या सगळ्यांच्या केंद्रस्थानी असतो.

या पदामागील व्यवस्थेचा म्हणून हेतू सांगायचा झाल्यास, असं सांगता येईल की, जबाबदारी दिलेल्या जिल्ह्याच्या विकासावर देखरेख ठेवण्याचं काम पालकमंत्रिपदावरील व्यक्तीची असते.

जिल्ह्याचं प्रशासन नीट आणि कार्यक्षमतेनं कार्यरत आहे ना, हे पालकमंत्री पाहत असतात.

लोकनियुक्त सरकार आणि जिल्हा प्रशासन यांच्यातील महत्त्वाचं धागा म्हणूनही पालकमंत्रिपदाकडे पाहिलं जातं.

बीबीसीसाठी कलेक्टिव्ह न्यूजरूमचे प्रकाशन.