Source :- BBC PUNJABI
ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਨਾਨਯਾਂਗ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਐੱਨਟੀਯੂ) ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਸ਼ਹਿਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਦਰ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਰਹੇ ਹਨ।
ਐੱਨਟੀਯੂ ਟੀਮ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 48 ਤੱਟਵਰਤੀ ਮਹਾਂਨਗਰਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਖੇਤਰ ਹਨ ਜੋ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਵਧਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਕਾਰਨ ਡੁੱਬਣ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 16 ਕਰੋੜ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦਾ ਤਿਆਨਜਿਨ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ, 2014 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਔਸਤਨ 18.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਗੁਜਰਾਤ
ਐੱਨਟੀਯੂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ… ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ 2014 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ 5.1 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਡੁੱਬੇ ਹਨ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਡੁੱਬਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ 51 ਲੱਖ ਤੱਕ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਪਿਪਲੂਜ਼, ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੜ੍ਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 4.2 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਕਾਸੀ, ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਵਧਣ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਾਰਿਸ਼ ਕਾਰਨ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੜ੍ਹ ਆਉਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਰੀਚਾਰਜ ਵਰਗੇ ਟੀਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ‘ਜਲਵਾਯੂ ਅਨੁਕੂਲ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ’ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਚੇੱਨਈ, ਤਮਿਲਨਾਡੂ
ਇੱਕ ਐੱਨਟੀਯੂ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਚੇੱਨਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ 2014 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ 3.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ 14 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਉਹ ਖੇਤਰ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਤਾਰਾਮਣੀ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 3.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਡੁੱਬਿਆ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਕਾਸੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ, ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਉਸਾਰੀਆਂ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।
ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਕੋਲਕਾਤਾ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ
ਐੱਨਟੀਯੂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ 2014 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ 2.8 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ 90 ਲੱਖ ਤੱਕ ਹੈ।
ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਭਾਟਪਾਰਾ ਖੇਤਰ ਔਸਤਨ 2.6 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਹੈ।
ਉਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਘਟਣ ਨਾਲ ਭੂਚਾਲ, ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਆਉਣ ਵਰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲਣਗੇ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਵਧਾਉਣ, ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
ਐੱਨਟੀਯੂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2014 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ 5.9 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 32 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਟੁੰਗਾ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗਜ਼ ਸਰਕਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਔਸਤਨ 2.8 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧ ਜਾਵੇਗਾ।
ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਟਣਾ, ਅਸਮਾਨ ਲੱਗਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਮੈਟਰੋ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਸਰਕਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਗਿੱਲੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ (ਵੈਟਲੈਂਡ) ਹਨ।
ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਸੂਰਤ, ਗੁਜਰਾਤ
ਐੱਨਟੀਯੂ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2014 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਸੂਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ 6.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ ਹਨ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 30 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਕਰੰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 6.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਿਕਾਸੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਉਕਾਈ ਡੈਮ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਾਰਿਸ਼ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਬੀਬੀਸੀ ਲਈ ਕਲੈਕਟਿਵ ਨਿਊਜ਼ਰੂਮ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ
source : BBC PUNJABI
