Source :- BBC PUNJABI
ਅੱਜ ਦ ੇ ਸਮੇ ਂ ‘ ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰ ੇ ਲੋਕ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੀ ਚਪੇਟ ‘ ਚ ਆ ਰਹ ੇ ਹਨ । ਇਸ ਸਭ ਦ ੇ ਵਿਚਾਲ ੇ ਆਈ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਰਿਪੋਰਟ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਕ ਿ ਮੋਟਾਪ ੇ ਨੂ ੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦ ੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂ ੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲ ੇ ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੀ ‘ ਵਧੇਰ ੀ ਠੀਕ ਅਤ ੇ ਸਟੀਕ ‘ ਪਰਿਭਾਸ਼ ਾ ਦ ੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ਾ ਮੰਨਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਮੋਟਾਪ ਾ ਜਾਂਚਣ ਲਈ ਡਾਕਟਰਾ ਂ ਨੂ ੰ ਸਿਰਫ਼ ਬਾਡ ੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ ( ਬੀਐੱਮਆਈ ) ਨੂ ੰ ਮਾਪਣ ਦ ੀ ਬਜਾਏ ਅਜਿਹ ੇ ਮਰੀਜ਼ਾ ਂ ਦ ੀ ਸਮੁੱਚ ੀ ਸਿਹਤ ‘ ਤ ੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਾ ਚਾਹੀਦ ਾ ਹੈ।
ਜਿਹੜ ੇ ਮਰੀਜ਼ਾ ਂ ‘ ਚ ਮੋਟਾਪ ੇ ਕਰਕ ੇ ਗੰਭੀਰ ਰੋਗ ਪੈਦ ਾ ਹ ੋ ਗਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਦ ਾ ਨਿਦਾਨ” ਕਲੀਨਿਕਲ ਓਬੇਸਿਟੀ” ਵਜੋ ਂ ਕੀਤ ਾ ਜਾਵ ੇ ਅਤ ੇ ਜਿਨ੍ਹਾ ਂ ਨੂ ੰ ਮੋਟਾਪ ੇ ਕਰਕ ੇ ਕੋਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾ ਂ ਨਹੀ ਂ ਹਨ ਉਹਨਾ ਂ ਨੂ ੰ” ਪ੍ਰੀ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਓਬੇਸਿਟ ੀ” ਦ ੀ ਸ਼੍ਰੇਣ ੀ ‘ ਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣ ਾ ਚਾਹੀਦ ਾ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਇੱਕ ਅਰਬ ਤੋ ਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮੋਟਾਪ ੇ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹ ੇ ਹਨ । ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆ ਂ ਦਵਾਈਆ ਂ ਦ ੀ ਮੰਗ ਵ ੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ।
‘ ਦ ਲੈਂਸਟ ਡਾਇਬਟੀਜ ਼ ਐਂਡ ਐਂਡੋਕਰੀਨੋਲੋਜ ੀ ‘ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂ ੰ ਦੁਨੀਆ ਂ ਭਰ ਦ ੇ 50 ਤੋ ਂ ਵੱਧ ਡਾਕਟਰ ੀ ਮਾਹਿਰਾ ਂ ਦ ਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।
ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੀ ‘ ਪਰਿਭਾਸ਼ ਾ ‘ ਕ ੀ ਹੈ?
ਇਸ ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ੇ ਸਮੂਹ ਦ ੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗ ੀ ਕਰਨ ਵਾਲ ੇ ਕਿੰਗਜ ਼ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦ ੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕ ੋ ਰੂਬੀਨ ੋ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕਿ,” ਮੋਟਾਪ ੇ ਨੂ ੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੇਂਜ ‘ ਚ ਵੰਡਿਆ ਜ ਾ ਸਕਦ ਾ ਹੈ । ‘
” ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੋਟ ੇ ਹੁੰਦ ੇ ਹਨ ਪਰ ਆਮ ਜੀਵਨ ਜੀਣ ਦ ੇ ਕਾਬਿਲ ਹੁੰਦ ੇ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ ਤ ੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ‘ ਚ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦ ੇ ਹਨ।”
” ਦੂਜ ੇ ਪਾਸ ੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹ ੇ ਮੋਟਾਪ ਾ ਗ੍ਰਸਤ ਮਰੀਜ਼ ਹੁੰਦ ੇ ਹਨ ਜ ੋ ਚੰਗ ੀ ਤਰ੍ਹਾ ਂ ਚੱਲ ਨਹੀ ਂ ਸਕਦ ੇ ਜਾ ਂ ਚੰਗ ੀ ਤਰ੍ਹਾ ਂ ਸਾਹ ਨਹੀ ਂ ਲ ੈ ਸਕਦੇ । ਮੋਟਾਪ ੇ ਕਰਕ ੇ ਉਹ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾ ਂ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦ ੇ ਹਨ, ਇਥੋ ਂ ਤੱਕ ਕ ਿ ਕੁਝ ਤਾ ਂ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਨਾਲ ਬੱਝ ੇ ਹੁੰਦ ੇ ਹਨ ।”
ਇਹਨਾ ਂ ਦ ੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆ ਂ ‘ ਚ ਫ਼ਰਕ ਕਰਨ ਲਈ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੀ” ਰਿਫ੍ਰੇਮਿੰਗ” ਯਾਨ ਿ ਨਵੀ ਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ ਾ ਦ ੀ ਮੰਗ ਕੀਤ ੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰ ੇ ਦੇਸ਼ਾ ਂ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤ ੀ ਦ ਾ ਬੀਐੱਮਆਈ 30 ਤੋ ਂ ਵੱਧ ਹੋਵ ੇ ਤਾ ਂ ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਨੂ ੰ ‘ ਓਬਿਸ’ ਯਾਨ ਿ ਮੋਟਾਪ ਾ ਗ੍ਰਸਤ ਸ਼੍ਰੇਣ ੀ ‘ ਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦ ਾ ਹੈ।
ਬੀਐੱਮਆਈ ਇੱਕ ਮਾਪਢੰਡ ਹ ੈ ਜ ੋ ਮਨੁੱਖ ਦ ੀ ਉਚਾਈ ਅਤ ੇ ਭਾਰ ਦ ੇ ਅਧਾਰ ‘ ਤ ੇ ਸਰੀਰ ‘ ਚ ਮੌਜੂਦ ਵਾਧ ੂ ਚਰਬ ੀ ਦ ਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦ ਾ ਹੈ।
ਪਰ ਅਕਸਰ ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣ ੀ ਦ ੇ ਮਰੀਜ਼ਾ ਂ ਲਈ ਵ ੀ ਵੇਗੋਵ ੀ ਅਤ ੇ ਮੌਨਜਾਰ ੋ ਵਰਗੀਆ ਂ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆ ਂ ਦਵਾਈਆ ਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸੀਮਤ ਹ ੀ ਹੁੰਦ ੀ ਹੈ।
ਯੂਕ ੇ ਦ ੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰ ੇ ਹਿੱਸਿਆ ਂ ਵਿੱਚ, ਐੱਨਐੱਚਐੱਸ ਮਰੀਜ਼ ਨੂ ੰ ਮੋਟਾਪ ਾ ਸੰਬੰਧਤ ਰੋਗ ਹੋਣ ‘ ਤ ੇ ਹ ੀ ਇਹ ਦਵਾਈਆ ਂ ਮੁਹਈਆ ਕਰਵਾਉਂਦ ਾ ਹੈ।
ਪਰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦ ੀ ਹ ੈ ਕ ਿ ਸਿਰਫ਼ ਬੀਐੱਮਆਈ ਮਰੀਜ ਼ ਦ ੀ ਸਮੁੱਚ ੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰ ੇ ਕੁਝ ਨਹੀ ਂ ਦੱਸਦਾ।
ਬੀਐੱਮਆਈ ਕਾਫ ੀ ਕਿਉ ਂ ਨਹੀਂ?
ਬੀਐੱਮਆਈ ਮਾਪਢੰਡ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆ ਂ ਅਤ ੇ ਸਰੀਰ ਦ ੀ ਚਰਬ ੀ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦ ਾ ਹ ੈ ਜ ੋ ਅੱਗ ੇ ਜ ਾ ਕ ੇ ਕਮਰ ਅਤ ੇ ਅੰਗਾ ਂ ਦ ੇ ਆਲ ੇ ਦੁਆਲ ੇ ਹੋਣ ਵਾਲ ੀ ਵਧੇਰ ੇ ਖਤਰਨਾਕ ਚਰਬ ੀ ਦ ਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦ ੀ ਹੈ।
ਮਾਹਰ ਇੱਕ ਨਵੇ ਂ ਮਾਡਲ ਲਈ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਦ ੇ ਹਨ ਜ ੋ ਸਰੀਰ ਦ ੇ ਅੰਗਾ ਂ ‘ ਤ ੇ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੇ ਲੱਛਣਾ ਂ ਨੂ ੰ ਦਰਸਾਵੇ।
ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦ ੇ ਹਨ ਕ ਿ ਮੋਟਾਪ ੇ ਨਾਲ ੇ ਜੁੜ ੇ ਰੋਗ ਜਿਵੇ ਂ ਕ ਿ ਦਿਲ ਦ ੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ, ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ ਼ ਜਾ ਂ ਜੋੜਾ ਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤ ੇ ਹੋਰ ਰੋਜ਼ਾਨ ਾ ਜੀਵਨ ‘ ਤ ੇ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂ ੰ ਧਿਆਨ ‘ ਚ ਲ ੈ ਕ ੇ ਆਇਆ ਜਾਵੇ।
ਇੱਕ ਅਜਿਹ ਾ ਮਾਡਲ ਜਿਸ ਰਾਹੀ ਂ ਪਤ ਾ ਲੱਗ ਸਕਦ ਾ ਹ ੈ ਕਿ, ਕ ੀ ਮੋਟਾਪ ਾ ਇੱਕ ਕਲੀਨਿਕਲ ਬਿਮਾਰ ੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹ ੈ ਜਾ ਂ ਨਹੀ ਂ ਇਸ ਨੂ ੰ ਦਵਾਈਆ ਂ ਦ ੇ ਇਲਾਜ ਦ ੀ ਲੋੜ ਹ ੈ ਜਾ ਂ ਨਹੀਂ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ” ਪ੍ਰੀ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਓਬੇਸਿਟ ੀ” ਵਾਲ ੇ ਲੋਕਾ ਂ ਨੂ ੰ ਦਵਾਈਆ ਂ ਅਤ ੇ ਸਰਜਰ ੀ ਦ ੀ ਬਜਾਏ, ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾ ਂ ਦ ੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆ ਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾ ਂ ਨੂ ੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਦ ੀ ਸਲਾਹ, ਜੀਵਨਸ਼ੈਲ ੀ ਦ ੀ ਨਿਗਰਾਨ ੀ ਦ ੀ ਪੇਸ਼ਕਸ ਼ ਕੀਤ ੀ ਜਾਣ ੀ ਚਾਹੀਦ ੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਫਿਰ ਵ ੀ ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਨੂ ੰ ਇਲਾਜ ਦ ੀ ਲੋੜ ਹੋਵ ੇ ਤਾ ਂ ਉਹ ਵ ੀ ਦਿੱਤ ਾ ਜ ਾ ਸਕਦ ਾ ਹੈ।
‘ ਬੇਲੋੜ ੇ ਇਲਾਜ ਨੂ ੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾਵ ੇ ‘
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰੁਬੀਨ ੋ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ”, ਮੋਟਾਪ ਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰ ਾ ਹੈ । ਪਰ ਫਰਕ ਇਹ ਹ ੈ ਕ ਿ ਇਹ ਕੁਝ ਲੋਕਾ ਂ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰ ੀ ਵ ੀ ਹੈ ।”
” ਮੌਜੂਦ ਾ’ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੀ ਧੁੰਦਲ ੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ ਾ ‘ ਦ ੀ ਬਜਾਏ, ਸਮਝਦਾਰ ੀ ਇਸ ੇ ‘ ਚ ਹੋਵੇਗ ੀ ਕ ਿ ਇਸ ਨੂ ੰ ਇੱਕ ਨਵੇ ਂ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵ ੇ ਤਾ ਂ ਜ ੋ ਅਬਾਦ ੀ ਦ ਾ ਇੱਕ ਵੱਡ ਾ ਹਿੱਸ ਾ ਇਸਦ ੇ ਜੋਖਮਾ ਂ ਤੋ ਂ ਬੱਚ ਸਕੇ ।”
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹ ਾ ਗਿਆ ਹ ੈ ਕ ਿ ਕਮਰ-ਉਚਾਈ ਅਨੁਪਾਤ ਜਾ ਂ ਸਿੱਧ ੇ ਚਰਬ ੀ ਦ ਾ ਮਾਪ ਨੂ ੰ ਮੈਡੀਕਲ ਹਿਸਟਰ ੀ ਨਾਲ ਕ ੇ ਜੋੜ ਦੇਖਣਾ, ਬੀਐੱਮਆਈ ਨਾਲੋ ਂ ਵਧੇਰ ੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦ ਾ ਹੈ।
ਸਿਡਨ ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟ ੀ ਤੋ ਂ ਬੱਚਿਆ ਂ ਦ ੇ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੇ ਮਾਹਿਰ ਪ੍ਰੋ: ਲੁਈਸ ਬੌਰ, ਜਿਨ੍ਹਾ ਂ ਨ ੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਨ ੇ ਕਿਹ ਾ ਕ ਿ ਨਵੀ ਂ ਪਹੁੰਚ ਬਾਲਗਾ ਂ ਅਤ ੇ ਮੋਟਾਪ ੇ ਵਾਲ ੇ ਬੱਚਿਆ ਂ ਨੂ ੰ” ਵਧੇਰ ੇ ਢੁਕਵੀ ਂ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ” ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ, ਜਦੋ ਂ ਕ ਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਨਿਦਾਨ ਅਤ ੇ ਬੇਲੋੜ ੇ ਇਲਾਜ ਦਿੱਤ ੇ ਜਾਣ ਦ ੀ ਗਿਣਤ ੀ ਨੂ ੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਅਜਿਹ ੇ ਸਮੇ ਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋ ਂ ਸਰੀਰ ਦ ੇ ਭਾਰ ਨੂ ੰ 20 % ਤੱਕ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆ ਂ ਦਵਾਈਆ ਂ ਨੂ ੰ ਵੱਡ ੇ ਪੱਧਰ ‘ ਤ ੇ ਤਜਵੀਜ ਼ ਕੀਤ ਾ ਜ ਾ ਰਿਹ ਾ ਹੈ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹ ਾ ਗਿਆ ਹ ੈ ਕ ਿ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ਾ ਇਹ” ਰਿਫ੍ਰੇਮਿੰਗ”” ਸਭ ਤੋ ਂ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਢੁਕਵਾ ਂ” ਹੈ ਕਿਉਂਕ ਿ ਇਹ” ਨਿਦਾਨ ਦ ੀ ਪ੍ਰਣਾਲ ੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇਗ ਾ” ।
‘ ਸੀਮਤ ਫੰਡਿੰਗ ‘
ਰਾਇਲ ਕਾਲਜ ਆਫ ਼ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਰਿਪੋਰਟ ਨ ੇ ਦੂਜੀਆ ਂ ਪੁਰਾਣੀਆ ਂ ਜਾਨਲੇਵ ਾ ਬਿਮਾਰੀਆ ਂ ਵਾਂਗ ਹ ੀ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵ ੀ ਉਸ ੇ ਤਰ੍ਹਾ ਂ ਦ ੀ ਡਾਕਟਰ ੀ ਕਠੋਰਤ ਾ ਅਤ ੇ ਹਮਦਰਦ ੀ ਭਰ ੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ ਰੱਖ ੀ ਹੈ।
ਕਾਲਜ ਨ ੇ ਕਿਹ ਾ ਕ ਿ ਪ੍ਰੀ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਤ ੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਮੋਟਾਪ ੇ ਦ ੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫਰਕ ਕਰਨ ਾ” ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ” ਹੋਵੇਗਾ ਅਤ ੇ” ਛੇਤ ੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤ ੇ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦ ੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂ ੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤ ਾ ਜਾਵੇਗ ਾ” ਜਦੋ ਂ ਕ ਿ ਉਹਨਾ ਂ ਮਰੀਜ਼ਾ ਂ ਨੂ ੰ ਸਹ ੀ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤ ੀ ਜਾਵੇਗ ੀ ਜਿਨ੍ਹਾ ਂ ਦ ੀ ਸਿਹਤ ਪਹਿਲਾ ਂ ਹ ੀ ਬੁਰ ੀ ਤਰ੍ਹਾ ਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ।
ਪਰ ਇਹ ਚਿੰਤਾਵਾ ਂ ਹਨ ਕ ਿ ਸਿਹਤ ਬਜਟ ‘ ਤ ੇ ਦਬਾਅ ਦ ਾ ਮਤਲਬ” ਪ੍ਰੀ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਓਬਿਸ” ਸ਼੍ਰੇਣ ੀ ਦ ੇ ਲੋਕਾ ਂ ਲਈ ਘੱਟ ਪੈਸ ਾ ਹ ੋ ਸਕਦ ਾ ਹੈ।
ਓਟੈਗੋ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਐਡਗਰ ਡਾਇਬੀਟੀਜ ਼ ਅਤ ੇ ਮੋਟਾਪ ਾ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦ ੇ ਸਹਿ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਪ੍ਰੋ: ਸਰ ਜਿਮ ਮਾਨ ਨ ੇ ਕਿਹ ਾ ਕ ਿ” ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਲੋਕਾ ਂ ਦੀਆ ਂ ਲੋੜਾ ਂ ‘ ਤ ੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤ ਾ ਜ ਾ ਸਕਦ ਾ ਹ ੈ ਜਿਨ੍ਹਾ ਂ ਨੂ ੰ ਡਾਕਟਰ ੀ ਤੌਰ ‘ ਤ ੇ ਮੋਟ ੇ ਵਜੋ ਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤ ਾ ਗਿਆ ਹ ੈ” ਅਤ ੇ ਸੀਮਤ ਫੰਡਿੰਗ ਨੂ ੰ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ ਤ ੇ ਉਹਨਾ ਂ ਵੱਲ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤ ਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਲਈ ਕਲੈਕਟਿਵ ਨਿਊਜ਼ਰੂਮ ਵੱਲੋ ਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ
source : BBC PUNJABI